Zoals veel Poolse steden heeft Poznan een uiterst bewogen geschiedenis gehad. De stad heeft verschillende bloeiperioden gekend, maar ook grote verwoestingen. Thans maakt het een nieuwe bloei door.
Het ontstaan van Poznan valt samen met het ontstaan van Polen zelf. In de negende eeuw bouwde de Slavische stam de Polanen een nederzetting op het eiland Ostrów Tumski (Kathedraaleiland) in de rivier de Warta. Nadat hertog Mieszko I, de eerste heerser van Polen, zich in 966 had laten dopen, kwam het land onder Latijnse invloed te staan.
Eerste hoofdstad
Mieszko’s zoon Boleslaw Chrobry, werd de eerste koning van Polen. Hij versterkte de nederzetting op het eiland, wat voor de troepen van het Heilige Roomse Rijk reden was de groeiende stad niet aan te vallen. De Bohemen deden dat in 1038 wel met aanzienlijke verwoestingen als gevolg. Dit betekende het einde van Poznan als hoofdstad van Polen. Die eer ging naar Krakau.
Wetenschap en cultuur
Nietemin bleef Poznan zich verder ontwikkelen als commercieel centrum en in de dertiende eeuw ontstond er een nieuw stadscentrum op de westelijke oever van de Warta. Er werden een kasteel en stadsmuren gebouwd, de handel floreerde en de stad groeide uit tot een centrum van wetenschap en cultuur.
Onder Duits bestuur
Zweedse, Pruisische en Russische invasies maakten samen met een reeks natuurrampen echter een eind aan deze ontwikkeling. Na de Tweede Poolse Deling in 1793 kwam Poznan onder Pruisisch bestuur te staan en werd herdoopt tot Posen. Na de Duitse eenwording van 1871 kwam het in het Duitse keizerrijk te liggen.
Onafhankelijk Polen
De industrialisatie van de negentiende eeuw zorgde voor een nieuwe periode van economische groei in Poznan. Toen na het einde van de Eerste Wereldoorlog een nieuw onafhankelijk Polen ontstond, kwam de stad weer in het ‘moederland’ te liggen, en pakte het zijn traditie als beurs- en handelsstad met hernieuwde energie op.
Nazi’s en communisten
Tijdens de Tweede Wereldoorlog kwam Poznan opnieuw onder Duitse overheersing en werd de stad geannexeerd binnen het Derde Rijk. De bevrijding in 1945 ging gepaard met grote verwoestingen. Na de oorlog maakte Poznan als een van de eerste Poolse steden kennis met de harde hand van het communistische regime. Dit leidde in 1956 tot een omvangrijke arbeidersstaking, die op wrede wijze met tanks werd onderdrukt.
Gunstige ligging
Sinds de val van het communisme heeft Poznan sterk geprofiteerd van zijn gunstige ligging ten opzichte van Duitsland en heeft de stad zich opnieuw ontwikkeld tot een centrum van handel, onderwijs en industrie. De schade van de Tweede Wereldoorlog is inmiddels goeddeels hersteld.
