Warsaw 3.9 ºC
Contacteer ons

Klavertje vier

Stop even en ga zitten als je iets vergeet en terug naar huis moet om het te halen. Anders is het pech! En laat nooit je handtas op de grond liggen, want dan heb je geen geld. De lijst van Pools bijgeloof is erg lang.

Ook al doen we geen afstand van onze smartphones, praten we online met mensen die honderden kilometers van ons weg zijn en gaan we niet naar een onbekende plek zonder de vooraf ingestelde navigatie, spugen we nog steeds drie keer als een zwarte kat ons pad kruist (en het is beter een andere route te kiezen), en verlaten op vrijdag de 13e liever niet ons huis.

Heb je gehoord over 7 jaar ongeluk na het breken van een spiegel? Wij zijn ervan overtuigd dat het zo is. Er is een Poolse legende over de heer Twardowski die verband houdt met een spiegel. Twardowski's spiegel is een magisch artefact. De spiegel werd waarschijnlijk in de 16e eeuw gemaakt van een broze legering van zilver, zink, tin en andere metalen. Op het houten frame staat een inscriptie in het Latijn: "Luserat hoc speculo magicas Twardovius artes lusus at iste Dei versus in obseqviam est" ("Twardovius speelde met deze spiegel, toonde toverkunsten, maar hij is in dienst van God gesteld"). Deze spiegel is uniek en bevindt zich in de Basiliek van de Assumptie van de Heilige Maagd Maria in Węgrów, een Mazovische stad.

Heer Twardowski - een van de beroemdste Poolse legenden; een volksheld, vaak vergeleken met de Duitse Faust. Na een pact met de duivel te hebben gesloten, verwierf deze 16e eeuwse Poolse edelman wijsheid en magische krachten (in ruil voor zijn ziel) en ging hij op zoek naar avontuur.

Passeren onder een ladder zorgt ook voor ongeluk. Bijgeloof zegt dat zo'n onbedoelde passage de harmonie en de magische kracht van de geometrie kan verstoren, waarvoor we gestraft kunnen worden. Vermoedelijk moet de oorsprong van dit bijgeloof worden gezocht in het christelijke geloof van de Heilige Drievuldigheid - een uitschuifbare ladder schept een driehoek, en de overtreding ervan is godslastering. Of misschien is het niet aan te raden om onder de ladder door te gaan, omdat het op een galg lijkt?

Het is ook goed om altijd een stuk hout bij de hand te hebben, vooral een ongeverfd stuk, om "op hout te kloppen" wanneer we het hebben over gebeurtenissen die we liever zouden vermijden. Eén theorie zegt dat dit bijgeloof haar oorsprong vindt in oude geloofsovertuigingen over goede geesten die in bomen leven - het aanraken van de schors werd verondersteld geluk te brengen.

Als het zout gemorst is, is er ruzie! Dit bijgeloof komt waarschijnlijk voort uit het feit dat zout in de oudheid een luxegoed was en een waardevol ruilmiddel. Over het grote belang ervan in Polen leert u  kennen bij een bezoek aan de Poolse zoutmijnen. Sommige hebben historische en toeristische waarde, andere zijn nog steeds actief. De beroemdste zijn natuurlijk de Koninklijke zoutmijnen in Wieliczka en Bochnia, die op de Werelderfgoedlijst van UNESCO staan.

Onder het "levende" bijgeloof van de Polen, zijn er ook die geluk brengen. Bijvoorbeeld, het vinden van een klavertje vier. Ga er dus zeker naar op zoek in de mooie weiden of parken van Polen. Je kunt ook een hoefijzer boven je deur hangen. Zo'n "geluksgadget" is ook een leuk idee voor een cadeau.

En natuurlijk, als je een schoorsteenveger ziet, pak een knoop van jas!

Gebroken spiegel.jpg